13 sep Zuidvruchtenworstje met Groningse toets

Helaas heb ik Afke Miedema nooit ontmoet. Toch weet ik dat zij de cursus Vakbekwaamheid voor Kruideniers heeft gevolgd. Op 10 januari 1956, om 19.00 uur, moest ze voor de eerste les aanwezig zijn in het Buurthuis in Groningen aan het Linnaeusplein. Ooit zou de 31-jarige Afke haar eigen winkel hebben.

Onlangs duikelde ik het leerboek van die cursus op in een antiquariaat in Kloosterburen. In een grijze linnen band vond ik behalve het lesmateriaal, dat uit 45 deeltjes bestond, ook haar aantekeningen. De kwitanties waren gericht aan mejuffrouw Miedema uit Bedum.

Het examen kostte 25 gulden. Dat geld was goed besteed, want niet voor niets stond in de laatste les: ‘Meer weten betekent meer verdienen!’

Het cursusmateriaal biedt een mooi inkijkje in de Hollandse eetgewoonten van de jaren vijftig. De supermarkt bestond nog niet. Een kruidenier was van alle markten thuis en bakte in september desnoods een mooie tulband met krenten, want dan was er weer verse aanvoer. ‘Zet die gewoon op de toonbank en laat uw klanten proeven!’

Een gedroogde vijg had veel status, zo maak ik op uit les 16: ‘Ze zijn niet alleen heerlijk van smaak, maar ook buitengewoon versterkend. Denk daaraan bij het reclame maken. Er zijn zelfs doktoren die deze producten aanbevelen voor zwakke kinderen en u weet dat de gezondheid van de kinderen bij de moeders altijd een buitengewone grote rol speelt.’ Het lesonderdeel zuidvruchten was dan ook een inspiratiebron voor dit recept van een zuidvruchtenworstje met licht Groningse toets (ja, die graanjenever past er uitstekend bij).

Dankzij speurwerk van de Historische Vereniging van Bedum kwam ik achter de voornaam van mejuffrouw en weet ik dat ze op 43-jarige leeftijd is getrouwd. Of Afke inderdaad als kruidenier heeft gewerkt? Dat hebben we helaas niet kunnen achterhalen.

Ingrediënten voor 1 zuidvruchtenworstje

45 g krenten

scheut graanjenever (of eau de vie)

50 g amandelen

35 g walnoten

125 g gewelde gedroogde vijgen

50 g gewelde gedroogde abrikozen

1 theel. honing

snufje kruidnagel

eventueel: wat geraspte parmigiano reggiano

Bereiding

Laat de krenten een paar uur wellen in de jenever. Hak de amandelen en de walnoten grof, eventueel met een keukenmachine. Snijd de vijgen en de abrikozen in stukjes. Ik nam gewelde vruchten uit de supermarkt, want daar kunt u heel soepeltjes een worstje van kneden.

Giet de krenten af. Meng alle ingrediënten in een kom, voeg de honing en het snufje kruidnagel toe. Kneed er een worstje van, rol dat in plastic folie en laat goed koud worden in de ijskast. Rol eventueel door de geraspte kaas. Snijd het zuidvruchtenworstje dan met een nat mes in plakjes. Lekker bij een kaasplank of als tussendoortje.