06 jan Filosoof met toebehoren

Lust u filosoof? Ik heb het over een ovenschotel waar ik als kind dol op was. Mijn moeder serveerde die altijd op winterse hoogtijdagen. Als de oliebollen in het vet gingen, stond de filosoof al in de oven. Dat gerecht bestond uit vleesrestanten, wat gebakken uien en een zalige hoeveelheid romige aardappelpuree. De ultieme restverwerking die al in 1895 is beschreven in Recepten van de Haagsche Kookschool.

U kunt er alle kanten mee op: wissel de cervelaat in voor salami, en het gerecht krijgt een heel andere smaakbeleving. De vleesloze variatie met bonen, die in oorlogstijd furore maakte, past helemaal in deze tijd; vervang daarvoor de vleeswaren voor (blader)deeg en kruid de bonen extra – die krijgen nu smaak door de vleeswaren.

Ruim baan dus voor dit heimwee-eten. Mijn hoop voor 2022 zijn filosoof-eetgelegenheden, waar we, als de tijd het toestaat, samen kunnen genieten van dit laagjes-eten. Wie het gerecht heeft bedacht? Waarschijnlijk was het de praktische mejuffrouw Anna Catharina Manden, directeur van de Haagsche kookschool.

Filosoof van ui, kidneybonen en cervelaat, tussendoortje/bijgerecht voor 3-6 personen.

2 uien, fijngesnipperd

veel roomboter

500 g aardappelen, kruimig

scheut melk

snuf nootmuskaat (geraspt)

6 (of meer) grote plakken cervelaat of salami

paneermeel

1 blikje kidneybonen (200 g), uitgelekt

eventueel: plakjes jalapeñopepers (uit een potje)

ter garnering: kiemgroente

Snipper de uitjes en laat ze heel zachtjes bruinen in een zware koekenpan onder het genot van een flinke klont boter. Kook de geschilde aardappelen met wat zout in ongeveer 20 minuten gaar. Giet af en laat uitdampen. Maak dan een fijne puree van de aardappelen, het scheutje melk en wat boter. Kruid met nootmuskaat en peper.

Bekleed de siliconen vormpjes met de cervelaat of de salami. Muffinvormpjes zijn voor dit doel ook heel geschikt. Lepel op de bodem wat boontjes, leg er wat ui bovenop. Voeg eventueel wat ingelegde plakjes jalapeñopepers toe, maar wees voorzichtig, die zijn scherp.

Schep wat puree op het mengsel (gebruik een ijsschep!). Strijk mooi af met een natte lepel, bestrooi met wat paneermeel en leg er wat vlokjes roomboter bovenop. Duw wat extra kidneybonen in de rand. Zet in de oven en bak gedurende 15 tot 20 minuten goudbruin (op 190 graden, afhankelijk van uw oven). Garneer met de kiemgroente.

Deze filosoofjes zijn lekker als een warm tussendoortje of als bijgerecht. Wilt u groter uitpakken? Verdubbel dan de hoeveelheid en dien op in een ovenschaal. Met een groene salade en extra boontjes is het een complete maaltijd.

Meer ovengerechten? Neem dan Tim Knols stamppotje!