24 dec Weren dikmakend sap uit crèches mislukt (diksap)

Van het plan om honderden kinderdagverblijven water in plaats van dikmakende sapjes als diksap te laten schenken, is weinig terechtgekomen. Dit initiatief van de organisatie Jongeren op Gezond Gewicht (Jogg) werd in juni door Jogg-ambassadeur Paul Rosenmöller aangekondigd. Half december had het gerealiseerd moeten zijn.

De 35 gemeenten die zich hebben aangesloten bij het Jogg-initiatief zouden ‘drinkwateroefenbekers’ aan kinderdagverblijven en peuterspeelzalen uitreiken. Het merendeel van die twintigduizend oefenbekers is nooit aangekomen. Uit een steekproef van de Volkskrant onder kinderdagverblijven blijkt dat de meeste niet van het initiatief op de hoogte zijn. Zij zien de overstap op louter water ook helemaal niet zitten en vrezen dat kinderen dat weigeren en te weinig vocht binnenkrijgen. Vruchtensapjes hebben een gezond imago. Liever bepalen kinderdagverblijven het drankbeleid in samenspraak met de ouders.

Kinderobesitas

Het drinkwaterproject was de ‘nieuwe ambitie’ in de strijd tegen kinderobesitas, zei Rosenmöller. Wat ging er mis? Jogg-woordvoerster Mieke Spaans: ‘In zijn enthousiasme is Rosenmöller te optimistisch geweest over de tijdsplanning.’ Inmiddels is een ‘drinkwaterpakket’ ontworpen en zijn kinderdagverblijven benaderd. Een enquête naar drinkwatermomenten wordt nu op honderd instellingen verspreid. Over een half jaar wordt weer gemeten en gekeken. ‘We hebben besloten dat kwaliteit van dit project boven snelheid gaat’, zegt Spaans.

‘Veertien Jogg-gemeenten hebben gereageerd op het initiatief. 156 kinderdagverblijven hebben een pakket en oefenbekers ontvangen.’
Is Jogg mislukt nu ook deze ambitie niet is verwezenlijkt?

Jogg-initiatiefnemer Jaap Seidell, obesitashoogleraar aan de VU: ‘Het heeft vijftig jaar geduurd om hier het rookgedrag te veranderen. Zoiets ingewikkelds als meer lichaamsbeweging en het verbeteren van voedingsgewoonten gaat ook langzaam.’

Bevolkingsgroepen

Zijn collega Greetje Timmerman, hoogleraar jeugdsociologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, is sceptisch. ‘Deze maatregelen werken niet. Daar is ook geen bewijs voor, als je de wetenschappelijke onderbouwing bekijkt.’ Volgens Timmerman maken slechte eetgewoonten en te weinig lichaamsbeweging al generaties lang deel uit van de cultuur van sommige bevolkingsgroepen. ‘Dan helpt het niet om van bovenaf een gedragsverandering te bewerkstelligen. Je kunt beter met de mensen zelf een aanpak ontwikkelen. Dit is vooral jammer omdat er veel geld mee is gemoeid.’

De overheid heeft dit jaar 2,5 miljoen in Jogg gestoken. Het D66-Kamerlid Pia Dijkstra pleit voor afrekenbare doelen: ‘Tot dusver zijn die onvoldoende geformuleerd en te snel verlaten. Een langetermijnaanpak is hard nodig. We moeten het tij nu keren, in het belang van de jeugdgezondheid.’

1.      2005 Oprichting van het Convenant Overgewicht, een samenwerkingsverband tussen overheid en bedrijfsleven om overgewicht van Nederlanders terug te dringen. Een actieplan moet de balans tussen eten en bewegen herstellen. Het doel: het agenderen van zwaarlijvigheid en in 2010 de overgewichtgroei stoppen.

2.      2009 Meer dan de helft van de bevolking heeft inmiddels overgewicht. Ook kinderobesitas is toegenomen. Het roer gaat om met een naamsverandering: het Convenant Gezond Gewicht. Met positive social marketing.wordt het probleem nu positief benaderd.

3.      2009 Er komt met ingang van 2010 een nieuw deelconvenant: JOGG, Jongeren Op Gezond Gewicht. Alle Convenantpartners ondertekenen in 2009 een nieuw doel: dat er 75 JOGG-gemeenten in 2015 zijn en dat we in 2020 de gezondste jeugd van Europa hebben.

4.       2013 Introductie actieplan DrinkWater in juni. Alle kinderdagverblijven uit de – op dat moment – 32 JOGG-gemeenten gaan over op het drinken van water in plaats van sapjes. Op 12 december zou dit moeten zijn gerealiseerd. In december blijkt dat slechts 14 van de – inmiddels – 35 JOGG-gemeenten deelnemen. Een enquête en een drinkwaterpakket moeten in 2014 de strijd tegen kinderobesitas aanbinden.

Foto: Anke Teunissen.