Als het begint te schemeren, nemen drie Oekraïense dames plaats in de kleine keuken. Valentina I pakt haar breiwerk en hecht de sokjes af voor de kleindochter van Valentina II, die al thee met citroen heeft gezet. De geur van dille maakt het plaatje af. Op slechts een paar vierkante meter...

Als de kou goed had ingezet en de paleisvijver schaatsbaar was, dan liet koningin Juliana (1909-2004) een arrenslee aanrukken en schonk ze warme chocolademelk. Haar chef-kok Ben Gortworst vertelt dit in de tentoonstelling De eeuw van Juliana, nog te bezichtigen tot en met 10 april 2023 in de Nieuwe Kerk in Amsterdam....

Hoe steek je een vijftig jaar oude jurk in een nieuw jasje? Onlangs dacht ik terug aan het kerstdiner van 1973. Mijn moeder, nooit wars van een experiment, vulde het fonduestel met warme bouillon. ‘Dit is Japans’, zei ze plechtig. Aan de stokjes reeg je geen vlees, maar vis of...

Wat gebeurt er als je de koolhydraten zo veel mogelijk uit je menu schrapt en je extra vet gaat eten? Over dit voedselexperiment las ik een jaar geleden op LinkedIn. Voedingsdeskundige Yneke Kootstra haalde een onderzoek aan van diëtist Connie Hoek. Die besloot in 2015 een maand haar dagelijkse calorie-inname...

Ze is momenteel de aanvoerder van de supereeuwelingen: Lucile Randon is op haar 118de ’s werelds oudste mens. Op het moment dat haar concurrent, de 119-jarige Kane Tanaka, in april 2022 haar laatste adem uitblies, hing de wereldpers gelijk aan de lijn. Randon vindt die belangstelling overdreven. Eenvoud is het devies...

Wanneer de wolken zich samenpakken, de regen met bakken uit de hemel valt en ook het gemoed grijs getint is, spoed ik me snel naar de keuken en grijp ik een mes. Florian Ferreri is op dat soort momenten in mijn gedachten. Deze Franse psychiater onderzocht of voeding bijdraagt aan...

Je kunt er er een luchtige cake mee bakken, maar ook de tanden mee poetsen, of het middel gebruiken als gootsteenontstopper. Ik heb het over baksoda oftewel baking soda, ook wel bekend onder de namen zuiveringszout, natriumbicarbonaat of dubbelkoolzure soda. Een mineraal dat een culinair wondermiddel is in combinatie met bijvoorbeeld azijn,...

Onlangs was ik in Londen en een wereld ging voor me open. Op de menukaart van elk groot restaurant stond precies vermeld hoeveel calorieën een gerecht bevatte. Dit was de erfenis van voormalig premier Boris Johnson, die na een ernstige coronabesmetting besloot de gezondheid van de Britten een impuls te...

Je hoefde niet uren in de keuken te staan, want daar had je niets te zoeken. Vijftig jaar geleden viel je af met behulp van een Gourmevit-instantslankheidsmaaltijd, volgens advertenties ‘de prettigste remedie tegen die paar kilo te veel’. Dit ei van Columbus hoefde je alleen maar met water te verwarmen. Een...

Het was een heel simpel modevoorschrift. In de jaren twintig van de vorige eeuw diende je er als vrouw uit te zien als een strak opgevouwen parasol. Om dat resultaat te bereiken en te behouden was de krant de informatiebron bij uitstek, zoals de Gooi- en Eemlander van 15 augustus 1926. Zo mocht...

Ooit was zijn buik zo aantrekkelijk en voornaam, maar vijftig jaar geleden had de mollige man een probleem. Dik was ongezond. Het Nederlands Zuivel Bureau zag een gat in de markt, al sinds 1967 leverde het bureau afslankdiëten. Het huurde reclamemakers in voor een nieuwe campagne. Korte tijd later kwam...

Ze is een van de mooiste laatbloeiers die ik ken. Grandma Moses (1860-1961) was een Amerikaanse boerin die de prachtigste schilderijen maakte. Haar werk verwijst deels naar oude (culinaire) tradities, zoals het vieren van de appeloogst in september. Sugaring off uit 1943 is haar beroemdste schilderij. Daarop kun je zien hoe je esdoornsap,...

Slechts één lente logeerde hij bij zijn dochter in Nederland. Hoofdschuddend keek hij naar het kunstgras in haar Hollandse tuintje. Hij dacht aan zijn konijnen, aan de tomaten, de bieten en de rest van de moestuin die duizenden kilometers verderop naar de verdoemenis ging. Mijn collega Dasha komt uit Oekraïne. Haar...

Ken ik het geheim van een goed huwelijk? Zeker. Culinair gezien ben ik zeer geïnteresseerd in koppeltjes die elkaar goed aanvullen. Salie is een prachtig kruid. De Fransen en de Italianen weten er wel weg mee, in vlees of pasta, en ze voegen het ook toe aan botertjes. Gek genoeg was...

Een suikervrij baksel maken blijft een echte uitdaging. Alle caloriearme zoetvervangers heb ik ooit uitgeprobeerd. De penetrante Natrena leerde ik als eerste kennen, in de jaren zeventig. De laatste ster aan het firmament was stevia, met die rare nasmaak. Ach, ik houd niet eens van zoet. Nou ja, wel van bokkenpootjes,...

Een lekker ding, dat was ze. Prinses de Soubise, oftewel Anne de Rohan-Chabot (1648-1709), had een frisse uitstraling, prachtig rood haar en amandelvormige ogen. Kortgeleden ontmoette ik deze française in een boekwinkel in Bonn. Ze staat in het onlangs verschenen boek Gerichte mit Geschichte, Promirezepte vergangener Zeiten. 38 naamgevers van beroemde gerechten...

Sinds kort zijn we collega’s, Vladimir en ik. Zijn wieg stond in Oekraïne en als hij vertelt over zijn familie, hang ik graag aan zijn lippen. Iedere oudere verbouwt er groente op stukjes land, hoe klein ook. Ik dacht aan Vladimir toen ik mosterdzaad door mijn handen liet gaan –...

Wat je absoluut moet eten in de Franse Elzas, waar mijn tijdelijke huisbaas een droomwoning bezit, is simpel. Vooral kaas en vleeswaar, legt Lionel uit. En na enig nadenken: ‘Ach, wij eten wat de natuur ons geeft.’ Zijn worst-kaas-scenario levert in de gemiddelde Franse supermarkt interessante inzichten op. Neem alleen al...

Het is een prachtige gewoonte. Op een zonnige dag laat je de boeken waarvan je afstand wilt doen gewoon achter op een bankje in het park. Zo kreeg ik laatst het boekje Wir essen gut in Amsterdam in mijn bezit. Een prachtig weesgeschrift! In 1963 publiceerde gravin Corry van Limburg Stirum deze...

‘Wat een lekker dartel oud meisje’, zei schrijver Thomas Moore toen hij haar ontmoette. Als iemand de voordelen van een actieve leefstijl uitdroeg, dan was het wel de Ierse gravin Katherine FitzGerald (1504-1604). Ze maakte ook op hoge leeftijd graag de dansvloer onveilig. Toen ze een tiener was, kwam ze op...

Onlangs bezocht ik een winkel waar ze louter gezondheid verkopen. Op mijn gezicht kon ik slakkencrème smeren, voor mijn zware benen was er toverhazelaargel. Alle superfoods voor de rest van het lichaam, van chiazaad tot moringablad, waren ruim vertegenwoordigd. Wanneer maakte de term superfood eigenlijk opmars? Ik dook in Delpher, in het onlinekrantenarchief...

In Nederland werken 1,3 miljoen arbeidskrachten geregeld ’s nachts. Onlangs schaarde ik me tijdelijk onder hen. In een vorig leven maakte ik het weleens laat voor deze krant, maar die diensten hielden om half 1 op en dan was er bier tot besluit. Met de kennis van nu noem ik...

Op het moment dat Sumiko Watanabe in mijn leven kwam, was het al te laat. Deze dame, een apotheker uit Osaka, maakte vijftien jaar geleden furore met een bijzonder afvaldieet. Ze had het speciaal ontworpen voor haar dikke echtgenoot Hitoshi. Het idee was simpel: eet in de ochtend een banaantje...

Zijn wieg stond in Colombia, hij maakte carrière in Canada en Rusland, maar op het moment dat chef-kok Héctor Jiménez-Bravo in 2009 voet zette op Oekraïense bodem, voelde hij zich er thuis. Dus opende hij diverse restaurantconcepten in Kyiv. Zijn stijl is Aziatisch, Latijns-Amerikaans en Frans. De kok noemt het nuevo...

Voordat hij de keuken betrad, deed hij eerst zijn hoge hakken aan. De gerenommeerde chefkok Auguste Escoffier (1846-1935) kon zonder die plateauzolen de ovens niet bedienen. Om erbij te kunnen liet hij speciaal schoeisel maken. Operazangeres Nellie Melba (1861-1931), een goede vriendin van hem, was eveneens klein van stuk, maar ook...